... af djöflinum og ýsunni...

Til er eftirfarandi þjóðsaga af því hvernig ýsan fékk útlit sitt:

 

 

 

 

Einu sinni ætlaði fjandinn að veiða fisk úr sjó. Þreifaði hann þá fyrir sér og varð fyrir honum ýsa. Hann tók undir eyruggana og sér þar enn svarta bletti á ýsunni. En ýsan tók viðbragð mikið og rann úr hendi á fjanda, og er þar nú rákin svört eftir sem neglurnar runnu (Jón Árnason, Íslenzkar þjóðsögur og ævintýri II:7).